Την 1η Οκτωβρίου, 2020, τέθηκαν σε ισχύ οι διατάξεις των νομοθετημάτων που ψηφίστηκαν από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, βάσει των οποίων έχουν αυξηθεί στην Κύπρο, οι ποινές για καθορισμένα τροχαία αδικήματα, ιδίως για όσα συντελούν στην πρόκληση θανατηφόρων και σοβαρών οδικών συγκρούσεων.
Πιο κάτω εκτίθενται οι πιο σημαντικές τροποποιήσεις στη νομοθεσία, που καταδεικνύουν τη διαφορά ανάμεσα στο τι ίσχυε προηγουμένως και στο τι ισχύει από την 1η Οκτωβρίου, 2020:
1. Οδήγηση υπό την επήρεια Ναρκωτικών: 3 χρόνια φυλάκιση ή/και €8.000 χρηματική ποινή (αντί €3.500) ή/και στέρηση της άδειας οδήγησης για 3 χρόνια. Υφίσταται η δυνατότητα για επιβολή από 3 μέχρι 6 βαθμούς ποινής, από το Δικαστήριο.
Καινοτομία:
Το Δικαστήριο μπορεί πέραν των πιο πάνω ποινών και νοουμένου ότι το πρόσωπο αιτηθεί στο Δικαστήριο έκδοση διατάγµατος θεραπείας, να εκδώσει διάταγμα θεραπείας σύμφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 6 του περί Θεραπείας Κατηγορούμενων Χρηστών ή Ουσιοεξαρτημένων Νόµου.
Το Δικαστήριο, κατά την έκδοση του διατάγματος θεραπείας, δύναται να θέσει τέτοιους όρους και να δώσει τέτοιες οδηγίες που κατά την κρίση του είναι αναγκαίες για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή του και για την επίτευξη των σκοπών για τους οποίους εκδίδεται.
Για την εφαρμογή διατάγματος θεραπείας ο κατηγορούμενος χρήστης ή ο ουσιοεξαρτηµένος οφείλει να παρουσιαστεί στο Κέντρο Θεραπείας το οποίο καθόρισε το Δικαστήριο εντός 48 ωρών από την έκδοση του διατάγµατος θεραπείας, να έχει αποδεχθεί ότι θα τηρεί πιστά το περιεχόμενο του θεραπευτικού συμβολαίου και να συµµορφώνεται µε τις συστάσεις του Κέντρου Θεραπείας που αφορούν τη θεραπεία του.
2. Αλόγιστη/Επικίνδυνη Οδήγηση: μέχρι 2 χρόνια φυλάκιση ή/και €4.000 (αντί €1.500) χρηματική ποινή και 3-6 Βαθμοί Ποινής.
Όταν η Αλόγιστη/Επικίνδυνη Οδήγηση συνδυάζεται με κατανάλωση αλκοόλης ή με οδήγηση υπό την επήρεια ναρκωτικών: Υποχρεωτική στέρηση Άδειας Οδήγησης τουλάχιστον 2 μήνες.
3. Για το αδίκημα της αμελούς οδήγησης προβλεπόταν φυλάκιση μέχρι ένα έτος ή / και χρηματική ποινή μέχρι €340. Από την 1/10/2020, το αδίκημα κατηγοριοποιήθηκε ως εξής:
Αμελής Οδήγηση: μέχρι 6 μήνες φυλάκιση ή/και €1.500 χρηματική ποινή και 3 – 6 Βαθμοί Ποινής.
Αμελής οδήγηση και πρόκληση ζημιάς σε περιουσία: μέχρι 1 χρόνο φυλάκιση ή/και €3.000 χρηματική ποινή και 2-8 Βαθμοί Ποινής.
Αμελής οδήγηση και πρόκληση σωματικής βλάβης: μέχρι 2 χρόνια φυλάκιση ή/και €6.000 χρηματική ποινή.
Όταν η αμελής οδήγηση συνοδεύεται από κατανάλωση αλκοόλης ή με οδήγηση υπό την επήρεια ναρκωτικών: Στέρηση άδειας τουλάχιστον 2 μήνες.
4. Οδήγηση υπό την επήρεια κόπωσης: μέχρι 1 έτος φυλάκιση ή/και χρηματική ποινή €3.000.
5. Εγκατάλειψη οχήματος σε επικίνδυνη θέση: 3 μήνες φυλάκιση ή/και €1.000 χρηματική ποινή (αντί € 256) και 1 – 2 Β.Π. (αντί χωρίς Β.Π.).
6. Εγκατάλειψη τόπου ατυχήματος και πρόκληση θανάτου: μέχρι 5 έτη φυλάκιση (αντί 2 έτη) ή/και €15000 (αντί 1708 ευρώ) και στέρηση του δικαιώματος κατοχής άδειας οδήγησης για περίοδο που δεν υπερβαίνει τα δύο έτη από την ημερομηνία της καταδίκης.
7. Εγκατάλειψη τόπου ατυχήματος και πρόκληση σωματικής βλάβης): μέχρι 2 έτη φυλάκιση ή/και €10.000 (αντί 1708 ευρώ) και στέρηση του δικαιώματος κατοχής άδειας οδήγησης για περίοδο που δεν υπερβαίνει τα δύο έτη από την ημερομηνία της καταδίκης.
8. Εγκατάλειψη τόπου ατυχήματος και πρόκληση ζημιάς σε περιουσία: μέχρι 1 μήνα (αντί 1 έτος) φυλάκιση ή/και €3000 (αντί 1708 ευρώ) και στέρηση του δικαιώματος κατοχής άδειας οδήγησης για περίοδο που δεν υπερβαίνει τους δυο μήνες από την ημερομηνία της καταδίκης.
Γενικά, για την εγκατάλειψη τόπου ατυχήματος, χωρίς παροχή βοήθειας, το Δικαστήριο έχει εξουσία να επιβάλει από 5 μέχρι 10 Β.Π.
9. Αύξηση της γενικής χρηματικής ποινής για τη διάπραξη των τροχαίων αδικημάτων που περιέχονται στους περί Μηχανοκίνητων Οχημάτων και Τροχαίας Κίνησης Κανονισμούς από €1.708 σε €3.000
10. Αύξηση της χρηματικής ποινής στην περίπτωση της πρώτης καταδίκης προσώπου που οδηγεί χωρίς ασφαλιστική κάλυψη, από 1708 ευρώ σε 3000 ευρώ και αύξηση της χρηματικής ποινής στην περίπτωση δεύτερης καταδίκης από 3417 ευρώ σε 6000 ευρώ. Οι ποινές φυλάκισης που προβλέπονται μέχρι ένα και δύο έτη αντίστοιχα, παραμένουν οι ίδιες.
11. Εισαγωγή πρόνοιας για απαγόρευση της συνέχισης της οδήγησης μηχανοκίνητου οχήματος και κατακράτηση από μέλος της Αστυνομίας ή άλλο εξουσιοδοτημένο με βάση νόμο πρόσωπο του οχήματος μέχρι να εκδοθεί τέτοιο ασφαλιστήριο που να αφορά ευθύνη έναντι τρίτου:
-Το Όχημα που κατακρατείται δύναται να μεταφερθεί από εξουσιοδοτημένο από αστυνομικό πρόσωπο ή επόπτη του Τμήματος Οδικών Μεταφορών ή κατόπιν οδηγιών τους, σε κατάλληλο κατά την κρίση του Αρχηγού Αστυνομίας χώρο.
– Το Όχημα παραλαμβάνεται από τον κάτοχό του ή τον ιδιοκτήτη του ή αντιπρόσωπό τους, εφόσον εκδοθεί τέτοιο ασφαλιστήριο έγγραφο που να αφορά ευθύνη έναντι τρίτου. Εφόσον αυτό μετακινηθεί, καταβάλλονται από τον κάτοχό του ή τον ιδιοκτήτη του ή αντιπρόσωπό τους, πριν αυτό παραληφθεί από αυτούς, τα πραγματικά έξοδα της μετακίνησης και φύλαξής του.
Σε περίπτωση που δεν καταβάλλονται τα πραγματικά έξοδα ή αν το όχημα δεν παραληφθεί εντός 2 μηνών από την ημερομηνία που ο ιδιοκτήτης ή ο κάτοχος του ενημερωθεί σχετικά από τον Αρχηγό της Αστυνομίας για να το παραλάβει, αυτό δύναται να διατεθεί ως αζήτητη περιουσία σύμφωνα με το άρθρο 32 του περί Αστυνομίας Νόμου.
12. Μέλος της Αστυνομίας ή επόπτης απαγορεύει τη συνέχιση της οδήγησης του μηχανοκίνητου οχήματος και δύναται να κατακρατήσει το όχημα μέχρι αυτό να μπορεί να οδηγηθεί νόμιμα από το πρόσωπο, στην περίπτωση:
1. Οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλης ή
2. Άρνησης παροχής δείγματος εκπνοής για έλεγχο αλκοόλης ή
3. Άρνησης ή αποφυγής μετάβασης στο χώρο όπου διενεργείται τελική εξέταση αλκοόλης.
Όχημα που κατακρατείται, δύναται να μεταφερθεί από εξουσιοδοτημένο από αστυνομικό ή επόπτη πρόσωπο ή κατόπιν οδηγιών του, σε κατάλληλο κατά την κρίση του Αρχηγού Αστυνομίας χώρο.
Καταβάλλονται τα πραγματικά έξοδα μετακίνησης και φύλαξης πριν το όχημα παραληφθεί από τον κάτοχο ή τον ιδιοκτήτη ή αντιπρόσωπό τους.
Εάν το όχημα δεν παραληφθεί εντός 2 μηνών αυτό διατίθεται ως αζήτητη περιουσία.
Οποιοδήποτε πρόσωπο εμποδίζει μέλος της Αστυνομίας ή άλλο εξουσιοδοτημένο με βάση νόμο πρόσωπο να ασκήσουν τις χορηγούμενες εξουσίες είναι ένοχο αδικήματος και σε περίπτωση καταδίκης υπόκειται σε φυλάκιση μέχρι 6 μήνες ή / και σε χρηματική ποινή μέχρι €2.000.
13. Ύπαρξη της δυνατότητας μετακίνησης μηχανοκίνητου οχήματος το οποίο είναι σταθμευμένο ή εγκαταλελειμμένο σε οποιαδήποτε οδό παράνομα ή/και επικίνδυνα ή κατά τρόπο που παρεμποδίζει την κυκλοφορία, κατόπιν οδηγίας μέλους της Αστυνομίας ή επόπτη ή άλλου εξουσιοδοτημένου προσώπου.
Δυνατότητα μετακίνησης του οχήματος από αστυνομικό ή επόπτη ή από άλλο εξουσιοδοτημένο από αυτούς πρόσωπο, σε κατάλληλο κατά την κρίση του Αρχηγού Αστυνομίας χώρο εάν ο ιδιοκτήτης του δεν μπορεί να ανευρεθεί ή αρνείται ή παραλείπει να το μετακινήσει.
Καταβολή των πραγματικών εξόδων μετακίνησης πριν το όχημα παραληφθεί από τον κάτοχο ή τον ιδιοκτήτη ή αντιπρόσωπό τους. Εάν το όχημα δεν παραληφθεί εντός 2 μηνών αυτό διατίθεται ως αζήτητη περιουσία.
Εξώδικη Ρύθμιση:
1. Για τα αδικήματα που αφορούν ζώνες ασφαλείας θα επιβάλλεται €150 (αντί €85) εξώδικο πρόστιμο και 3 Βαθμοί Ποινής, ενώ το Δικαστήριο δύναται να επιβάλει από 3 μέχρι 6 Βαθμούς Ποινής.
Προηγουμένως επιβάλλονταν 2 Β.Π. από την Αστυνομία και το Δικαστήριο μπορούσε να επιβάλει από 2 μέχρι 4 Β. Π., νοουμένου ότι το αδίκημα γινόταν εκτός κατοικημένων περιοχών.
Ζώνες ασφαλείας – παράλειψη
(α) εγκατάστασης
(β) χρήσης από οδηγούς
(γ) χρήσης από επιβάτες
(δ) χρήσης κατάλληλου παιδικού καθίσματος
Για τις ζώνες ασφαλείας, σε περίπτωση επανάληψης του αδικήματος εντός 3 χρόνων οι ποινές διπλασιάζονται.
2. Μη χρήση προστατευτικού κράνους: €200 πρόστιμο (αντί €85) και 3 – 6 Βαθμοί Ποινής (αντί 2 – 4Β.Π.)
Σε περίπτωση επανάληψης του αδικήματος εντός 3 χρόνων οι ποινές διπλασιάζονται.
Εγκατάλειψη οχήματος χωρίς τις αναγκαίες προφυλάξεις: €85 πρόστιμο και 1 – 2 Β.Π.
3. Από την 1η Οκτωβρίου, 2020, για τις πιο κάτω παραβάσεις ισχύει εξώδικο πρόστιμο €150 πρόστιμο (αντί €65 που ίσχυε προηγουμένως).
Προσπέρασμα σε:
(i) Συνεχή άσπρη γραμμή
(ii) Άλλο απαγορευτικό σήμα
(iii) Στροφή
(iv)Συμβολή δρόμων
(v) Κυρτή γέφυρα
(vii) Κορυφή ανάβασης
(viii) Κατά προσέγγιση οχήματος εξ αντιθέτου
Προσπέρασμα σε διάβαση πεζών: €200 πρόστιμο (αντί €65)
4. Παράνομη Στάθμευση:
Στάθμευση πάνω σε πεζοδρόμιο: €100 πρόστιμο (αντί €85)
Στάθμευση σε μικρή απόσταση από:
(i) Συμβολή Δρόμων: €100 πρόστιμο (αντί €85)
(ii) Φωτεινό Σηματοδότη Τροχαίας: €100 πρόστιμο (αντί €85)
Στάθμευση σε μικρή απόσταση από:
(i) Διάβαση Πεζών: €150 πρόστιμο (αντί €85)
(ii) Στάση Λεωφορείου: €150 πρόστιμο (αντί €85)
Στάθμευση σε χώρο στάθμευσης ΑμεΑ: €300 πρόστιμο (αντί €85)
Στάθμευση σε διπλή κίτρινη γραμμή: €100 πρόστιμο (αντί €65)
Στάθμευση στην αντίθετη πλευρά της πορείας του οχήματος: €100 πρόστιμο (αντί €85) και 1 – 2 Β.Π.
5. Οδήγηση με μη ελεύθερα χέρια (κινητό τηλέφωνο): €150 (αντί €85) πρόστιμο και 2 – 4 Β.Π.
Σε περίπτωση επανάληψης του αδικήματος εντός 3 χρόνων: οι ποινές διπλασιάζονται.
Οδήγηση με μη ελεύθερα χέρια (άλλο αντικείμενο): €85 πρόστιμο και 1 – 3 Βαθμοί Ποινής (οι ποινές παραμένουν οι ίδιες).
6. Παραβίαση φωτεινού σηματοδότη: €300 πρόστιμο και 3-6 βαθμοί ποινής (αντί 2 – 4 ΒΠ)
7. Για 1η φορά ρυθμίζονται εξωδίκως τα ακόλουθα αδικήματα:
►Οδήγηση χωρίς ασφαλιστήριο ευθύνης έναντι τρίτου: €200 πρόστιμο και 3 – 6 Β.Π.
►Οδήγηση χωρίς πιστοποιητικό καταλληλότητας:
1. Για λεωφορεία ή φορτηγά βαρέως τύπου: €300 πρόστιμο.
2. Για οποιοδήποτε άλλο όχημα: €150 πρόστιμο.
►Οδήγηση ακινητοποιημένου οχήματος: €85
►Οδήγηση κατά παράβαση όρου που επιβάλλεται από τον Έφορο στην άδεια οδήγησης: €50 πρόστιμο.
►Οδήγηση με άδεια οδήγησης η ισχύς της οποίας έχει λήξει: €50 πρόστιμο.
ΟΔΗΓΗΣΗ ΥΠΟ ΤΗΝ ΕΠΗΡΕΙΑ ΑΛΚΟΟΛΗΣ
Πρόσθετες τροποποιήσεις επήλθαν πρόσφατα και στις πιο κάτω νομοθεσίες και βρίσκονται σε ισχύ από την 1η Οκτωβρίου, 2020, όσον αφορά την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλης:
1. Ο περί Οδικής Ασφάλειας Νόμος (Ν. 174/1986)
2. Ο περί Εξωδίκου Ρυθμίσεως Αδικημάτων Νόμος (Ν. 47(Ι)/1997)
Όσον αφορά τα εξώδικα πρόστιμα, υφίστανται διακυμάνσεις στο ύψος τους που ανέρχονται στα 125 – 250 – 500 ευρώ (αντί 100 – 200 – 300, που ίσχυε προηγουμένως), ανάλογα με τη σοβαρότητα του αδικήματος. Αυτές οι διακυμάνσεις εφαρμόζονται για το καθορισμένο, ανώτατο επιτρεπόμενο όριο των 22 εκατοµµυριοστών του γραµµαρίου (microgrammes) αλκοόλης σε 100 χιλιοστά του λίτρου (milliliters) εκπνοής, που ελέγχεται από την Αστυνομία ή των 50 χιλιοστών του γραµµαρίου (milligrams) αλκοόλης σε 100 χιλιοστά του λίτρου (milliliters) αίματος.
Κατά παρόμοιο τρόπο, για πρώτη φορά τα μέλη της Αστυνομίας μπορούν να εκδίδουν εξώδικο πρόστιμο για τις κατηγορίες οδηγών, για τους οποίους ισχύει το ειδικό, ανώτατο επιτρεπόμενο όριο των 9 εκατοµµυριοστών του γραµµαρίου (microgrammes) αλκοόλης σε 100 χιλιοστά του λίτρου (milliliters) εκπνοής ή των 20 χιλιοστών του γραµµαρίου (milligrams) αλκοόλης σε 100 χιλιοστά του λίτρου (milliliters) αίματος. Οι ειδικές, αυτές, κατηγορίες οδηγών είναι οι ακόλουθες:
Τα πρόσωπα που κατέχουν Άδεια Οδήγησης για περίοδο μικρότερη από τρία έτη, οι μαθητευόμενοι οδηγοί, οι οδηγοί δίκυκλων, τρικύκλων, τετράκυκλων, οι οδηγοί Φορτηγών με μέγιστη μάζα άνω των 3.5 τόνων και Λεωφορείων με περισσότερες από οκτώ θέσεις, πέραν του καθίσματος του οδηγού, οι οδηγοί οχημάτων ταξί όταν οδηγούν εν ώρα υπηρεσίας, οι οδηγοί οχημάτων που μεταφέρουν επικίνδυνα φορτία και τα πρόσωπα τα οποία στερούνται του δικαιώματος να κατέχουν ή να λαμβάνουν άδεια οδήγησης μηχανοκίνητου οχήματος από Δικαστήριο (ισχύει για τρία έτη από την ημερομηνία της στέρησης του δικαιώματος αυτού).
Και σε αυτές τις περιπτώσεις, υφίστανται διακυμάνσεις στο ύψος τους που ανέρχονται στα 125 – 250 – 500 ευρώ (αντί 100 – 200 – 300, που ίσχυε προηγουμένως), ανάλογα με τη σοβαρότητα του αδικήματος.
Το Δικαστήριο έχει πλέον εξουσία να επιβάλλει πιο αυστηρές ποινές, σε σύγκριση με τις εξουσίες που είχε προηγουμένως, ως ακολούθως:
Χρηματική ποινή μέχρι €1.500 (αντί €1.000) ή στέρηση του δικαιώματος να κατέχει ή να λαμβάνει άδεια οδήγησης μηχανοκίνητου οχήματος μέχρι τρεις μήνες και 1 – 3 βαθμοί ποινής είναι οι ελαφρότερες των ποινών, ενώ οι πιο αυστηρές ποινές είναι: δύο χρόνια φυλάκιση ή χρηματική ποινή €10.000 (αντί €5.000) ή στέρηση του δικαιώματος να κατέχει ή να λαμβάνει άδεια οδήγησης μηχανοκίνητου οχήματος μέχρι δύο χρόνια (αντί ένα) και 5 – 10 βαθμοί ποινής (αντί 3 – 6) ή όλες οι αναφερόμενες ποινές ή οποιεσδήποτε από τις αναφερόμενες ποινές.
Ταυτόχρονα, ισχύουν οι αυστηρότερες / βαρύτερες των ποινών όταν ένα πρόσωπο δεν συνεργάζεται με την Αστυνομία και δεν παρέχει οποιοδήποτε δείγμα εκπνοής. Επιπλέον, σε περίπτωση που ένα άτομο καταδικάζεται ξανά εντός των πρώτων τριών χρόνων από την προηγούμενη του καταδίκη, το Δικαστήριο δύναται να επιβάλει διπλάσιες ποινές.
ΤΑΧΥΤΗΤΑ
Επίσης, πρόσθετες τροποποιήσεις επήλθαν πρόσφατα και στις πιο κάτω νομοθεσίες και βρίσκονται σε ισχύ από την 1η Οκτωβρίου, 2020, όσον αφορά την παραβίαση των ορίων ταχύτητας:
1. Ο περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως Νόμος (Ν. 86/1972)
2. Ο περί Εξωδίκου Ρυθμίσεως Αδικημάτων Νόμος (Ν. 47(Ι)/1997)
Όσον αφορά τα εξώδικα πρόστιμα, υφίστανται διακυμάνσεις στο ύψος τους που ανέρχονται στα 2 – 3 – 5 ευρώ, ανά χιλιόμετρο που παραβιάζεται (αντί 1 – 2 – 3, που ίσχυε προηγουμένως), ανάλογα με τη σοβαρότητα του αδικήματος.
Το Δικαστήριο έχει πλέον εξουσία να επιβάλλει πιο αυστηρές ποινές, σε σύγκριση με τις εξουσίες που είχε προηγουμένως, ως ακολούθως:
Χρηματική ποινή μέχρι €4.000 (αντί €1.000) ή στέρηση του δικαιώματος να κατέχει ή να λαμβάνει άδεια οδήγησης μηχανοκίνητου οχήματος μέχρι τρεις μήνες ή ένα χρόνο φυλάκιση και 4 – 8 βαθμοί ποινής (αντί 3 – 6) ή όλες οι αναφερόμενες ποινές ή οποιεσδήποτε από τις αναφερόμενες ποινές.
Σε περίπτωση επανάληψης του ίδιου αδικήματος εντός τριών ετών από την καταδίκη, το Δικαστήριο έχει εξουσία να επιβάλει στέρηση του δικαιώματος να κατέχει ή να λαμβάνει άδεια οδήγησης μηχανοκίνητου οχήματος, τουλάχιστο μέχρι δύο μήνες.
Σε περίπτωση παραβίασης του ορίου ταχύτητας και ταυτόχρονα οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλης ή ναρκωτικών ισχύει ποινή φυλάκισης μέχρι τέσσερα χρόνια ή χρηματική ποινή μέχρι €15.000 ή και οι δύο ποινές.
Σε περίπτωση επανάληψης των συνδυασμένων αδικημάτων εντός τριών ετών από την καταδίκη, ισχύει ο διπλασιασμός των ποινών και η στέρηση του δικαιώματος να κατέχει ή να λαμβάνει άδεια οδήγησης μηχανοκίνητου οχήματος, τουλάχιστο μέχρι δύο μήνες.
